बालमजुरी वर निबंध | Essay on Child Labour in  Marathi

Essay on Child Labour in  Marathi बालकामगार म्हणजे लहानपणी मुलांनी कोणत्याही क्षेत्रात केलेली सेवा. बेजबाबदार पालकांमुळे जगण्यासाठी आवश्यक असलेल्या संसाधनांच्या कमतरतेमुळे किंवा कमी किमतीत गुंतवणुकीवर जास्तीत जास्त परतावा मिळविण्यासाठी मालकांच्या जबरदस्तीच्या दबावामुळे मुलांद्वारे हे आपोआप केले जाते. याचे कारण काही फरक पडत नाही कारण सर्व घटकांमुळे मुले बालपणाशिवाय जीवन जगण्यास भाग पाडले जाते. आपल्या देशात तसेच परदेशातही बालमजुरी ही मोठी समस्या आहे, त्याबद्दल प्रत्येकाने जागरूक असले पाहिजे.

बालमजुरी वर निबंध | Essay on Child Labour in  Marathi

निबंध 1 (300 शब्द)

बालमजुरी म्हणजे मुलांकडून घेतलेले काम जे त्यांच्या मालकांकडून कोणत्याही क्षेत्रात केले जाते. हे एक जबरदस्ती वर्तन आहे जे पालक किंवा मालकांकडून केले जाते. बालपण हा सर्व मुलांचा जन्मसिद्ध हक्क आहे जो प्रत्येकाला पालकांच्या प्रेमात आणि देखरेखीखाली दिला पाहिजे, हे बेकायदेशीर कृत्य मुलांना प्रौढांसारखे जगण्यास भाग पाडते. यामुळे मुलांच्या जीवनात अनेक आवश्यक गोष्टींचा अभाव आहे जसे की योग्य शारीरिक वाढ आणि विकास, मनाचा अयोग्य विकास, सामाजिक आणि बौद्धिकदृष्ट्या अस्वस्थ इ.

यामुळे मुले बालपणीच्या सुंदर क्षणांपासून दूर जातात, जे प्रत्येकाच्या आयुष्यातील सर्वात अविस्मरणीय आणि आनंदाचे क्षण असतात. हे मुलाच्या नियमित शाळेत जाण्याच्या क्षमतेस अडथळा आणते ज्यामुळे ते सामाजिकदृष्ट्या धोकादायक आणि देशाचे नागरिक बनतात. बालमजुरी पूर्णपणे बंद करण्यासाठी अनेक नियम आणि कायदे करूनही हे बेकायदेशीर कृत्य दिवसेंदिवस वाढत आहे.

बालमजुरी हा मानवतेसाठी गुन्हा आहे जो समाजासाठी शाप ठरत आहे आणि जो देशाच्या वाढीच्या आणि विकासात अडथळा ठरत आहे. बालपण हा जीवनातील सर्वात अविस्मरणीय क्षण आहे जो प्रत्येकाला जन्मापासून जगण्याचा अधिकार आहे.

मुलांना त्यांच्या मित्रांसोबत खेळण्याचा, शाळेत जाण्याचा, त्यांच्या पालकांचे प्रेम आणि संगोपन अनुभवण्याचा आणि निसर्गाच्या सौंदर्याचा आनंद घेण्याचा अधिकार आहे. तर केवळ लोकांच्या (पालक, मालक) चुकीच्या समजुतीमुळे मुलांना मोठ्यांसारखे जगायला भाग पाडले जात आहे. जीवनासाठी आवश्यक असलेली सर्व साधने मिळविण्यासाठी त्यांना बालपणाचा त्याग करावा लागतो.

लहानपणापासूनच पालकांना आपल्या मुलांना कुटुंबाप्रती जबाबदार बनवायचे असते. त्यांना हे समजत नाही की त्यांच्या मुलांना प्रेम आणि संगोपन आवश्यक आहे, त्यांना नियमित शाळेत जाणे आणि चांगले वाढण्यासाठी मित्रांसोबत खेळणे आवश्यक आहे. मुलांसोबत काम करणाऱ्या पालकांना मुले ही त्यांची मालमत्ता आहे असे वाटते आणि ते त्यांच्या मर्जीनुसार त्यांचा वापर करतात. खरे तर देशाप्रती आपलीही काही जबाबदारी आहे, हे प्रत्येक पालकाने समजून घेतले पाहिजे. देशाचे भवितव्य उज्वल करण्यासाठी त्यांनी आपल्या मुलांना प्रत्येक प्रकारे निरोगी बनवले पाहिजे.

पालकांनी कुटुंबाची जबाबदारी स्वतः घ्यावी आणि आपल्या मुलांना त्यांचे बालपण प्रेमाने आणि चांगले संगोपनाने जगू द्यावे. जगभरात बालमजुरीची मुख्य कारणे म्हणजे गरिबी, पालक, समाज, कमी उत्पन्न, बेरोजगारी, खराब जीवनशैली आणि समज, सामाजिक न्याय, शाळांचा अभाव, मागासलेपण आणि देशाच्या विकासावर थेट परिणाम करणारे अप्रभावी कायदे. असणे

बालमजुरी वर निबंध | Essay on Child Labour in  Marathi

निबंध 2 (400 शब्द)

5 ते 14 वर्षे वयोगटातील मुले लहानपणापासून नियमित काम करतात याला बालमजुरी म्हणतात. विकसनशील देशांतील मुलांना अत्यंत कमी पैशावर जगण्यासाठी त्यांच्या इच्छेविरुद्ध दिवसभर कष्ट करावे लागतात. त्यांना शाळेत जायचे आहे, त्यांच्या मित्रांसोबत खेळायचे आहे आणि इतर श्रीमंत मुलांप्रमाणे त्यांच्या पालकांचे प्रेम आणि संगोपन मिळवायचे आहे परंतु दुर्दैवाने त्यांना त्यांच्या सर्व इच्छांचा गळा दाबावा लागतो.

बालमजुरी भारतात मोठी सामाजिक समस्या बनत चालली आहे जी नियमितपणे सोडवली पाहिजे. ही केवळ सरकारची जबाबदारी नसून सर्व सामाजिक संस्था, मालक आणि पालकांनीही याकडे लक्ष दिले पाहिजे. ही समस्या प्रत्येकासाठी आहे जी वैयक्तिकरित्या सोडवली पाहिजे, कारण ती कोणाच्याही मुलासोबत होऊ शकते.

विकसनशील देशांमध्ये, शालेय शिक्षणाच्या कमी संधी, शिक्षणाविषयी कमी जागरूकता आणि गरिबीमुळे बालमजुरीचे प्रमाण खूप जास्त आहे. 5 ते 14 वर्षे वयोगटातील बहुतेक मुले ग्रामीण भागात त्यांच्या पालकांकडून शेती व्यवसायात गुंतलेली आढळतात. जगातील सर्व विकसनशील देशांमध्ये गरिबी आणि शाळांचा अभाव ही बालमजुरीची प्रमुख कारणे आहेत.

बालपण हा प्रत्येकाच्या आयुष्यातील सर्वात आनंदाचा आणि महत्त्वाचा अनुभव मानला जातो कारण बालपण हा शिकण्यासाठी खूप महत्त्वाचा आणि अनुकूल काळ असतो. मुलांना त्यांच्या पालकांकडून विशेष काळजी, प्रेम आणि संगोपन मिळण्याचा, शाळेत जाण्याचा, मित्रांसोबत खेळण्याचा आणि इतर आनंदी क्षणांचा आनंद घेण्याचा अधिकार आहे. बालमजुरीमुळे दररोज अनेक मौल्यवान मुलांचे आयुष्य उद्ध्वस्त होत आहे. हे एक मोठ्या प्रमाणात बेकायदेशीर कृत्य आहे ज्यासाठी शिक्षा व्हायला हवी, परंतु कुचकामी नियम आणि नियमांमुळे ते आपल्याभोवती फिरत आहे.

समाजातून ही दुष्कृत्ये नष्ट करण्यासाठी यापेक्षा चांगले काही घडत नाही. लहान वयातच त्यांच्यासोबत काय घडत आहे हे समजण्यासाठी मुले खूप लहान, गोंडस आणि निरागस असतात. त्यांच्यासाठी काय चुकीचे आणि बेकायदेशीर आहे हे त्यांना समजू शकत नाही, त्याऐवजी मुलांना त्यांच्या कामासाठी थोडी कमाई मिळाल्याने आनंद होतो. नकळत, तो त्याच्या छोट्या दैनंदिन कमाईमध्ये व्याज घेऊ लागतो आणि त्यातूनच आपले संपूर्ण आयुष्य आणि भविष्य चालवतो.