मराठीत डिजिटल मार्केटिंग म्हणजे काय? आजच्या युगात सर्व काही ऑनलाइन झाले आहे. इंटरनेटने आपले जीवन चांगले बनवले आहे आणि याद्वारे आपण फोन किंवा लॅपटॉपद्वारेच अनेक सुविधांचा आनंद घेऊ शकतो.
Online shopping, Ticket booking, Recharges, Bill payments, Online Transactions (ऑनलाइन शॉपिंग, तिकीट बुकिंग, रिचार्ज, बिल पेमेंट, ऑनलाइन व्यवहार) इत्यादीसारख्या अनेक गोष्टी आपण इंटरनेटद्वारे करू शकतो. इंटरनेटकडे वापरकर्त्यांच्या या कलमुळे व्यवसाय डिजिटल मार्केटिंगचा अवलंब करत आहेत.
जर आपण बाजाराच्या आकडेवारीवर नजर टाकली तर सुमारे 80% खरेदीदार एखाद्याचे उत्पादन खरेदी करण्यापूर्वी किंवा सेवा घेण्यापूर्वी ऑनलाइन संशोधन करतात. अशा परिस्थितीत डिजिटल मार्केटिंग कोणत्याही कंपनीसाठी किंवा व्यवसायासाठी महत्त्वाचे ठरते.
डिजिटल मार्केटिंगचा अर्थ काय आहे? What is Digital Marketing in Marathi
डिजिटल माध्यमातून आपल्या वस्तू आणि सेवांचे मार्केटिंग करण्याच्या प्रतिक्रियेला डिजिटल मार्केटिंग म्हणतात.डिजिटल मार्केटिंग इंटरनेटद्वारे केले जाते. आम्ही इंटरनेट, कॉम्प्युटर, मोबाईल फोन, लॅपटॉप, वेबसाइट जाहिराती किंवा इतर कोणत्याही अॅप्लिकेशनद्वारे त्याच्याशी कनेक्ट करू शकतो.
1980 च्या दशकात प्रथमच डिजिटल मार्केट स्थापन करण्यासाठी काही प्रयत्न झाले पण ते शक्य झाले नाही. त्याचे नाव आणि वापर 1990 च्या उत्तरार्धात सुरू झाला.
नवीन ग्राहकांपर्यंत पोहोचण्याचा डिजिटल मार्केटिंग हा एक सोपा मार्ग आहे. हे विपणन क्रियाकलाप चालवते. याला ऑनलाइन मार्केटिंग असेही म्हणता येईल. डिजिटल मार्केटिंग म्हणजे कमी वेळेत जास्तीत जास्त लोकांपर्यंत पोहोचणे. तंत्रज्ञान विकसित करण्यासाठी हे विकसनशील क्षेत्र आहे.
डिजिटल मार्केटिंगद्वारे, उत्पादक आपल्या ग्राहकापर्यंत पोहोचू शकतो तसेच त्यांच्या क्रियाकलापांवर, त्यांच्या गरजांवर लक्ष ठेवू शकतो. ग्राहकांचा कल कुठे आहे, ग्राहकाला काय हवे आहे, या सर्वांवर डिजिटल मार्केटिंगच्या माध्यमातून चर्चा होऊ शकते. सोप्या भाषेत सांगायचे तर, डिजिटल तंत्रज्ञानाद्वारे ग्राहकांपर्यंत पोहोचण्याचे डिजिटल मार्केटिंग हे माध्यम आहे.
डिजिटल मार्केटिंग का आवश्यक आहे? Importance of Digital Marketing in Marathi
हे आधुनिकतेचे युग आहे आणि या आधुनिक काळात सर्व काही आधुनिक झाले आहे. या क्रमाने, इंटरनेट हा देखील या आधुनिकतेचा एक भाग आहे जो सर्वत्र वणव्यासारखा पसरत आहे. डिजिटल मार्केटिंग इंटरनेटद्वारे कार्य करण्यास सक्षम आहे.
आजचा समाज काळाच्या बंधनाशी झगडत आहे, त्यामुळे डिजिटल मार्केटिंग आवश्यक बनले आहे. प्रत्येक व्यक्ती इंटरनेटशी कनेक्ट आहे, ते सर्वत्र ते सहजपणे वापरू शकतात. तुम्ही कोणाला भेटायला सांगितले तर ते म्हणतील माझ्याकडे वेळ नाही, पण त्यांना तुमच्याशी सोशल साईट्सवर बोलायला काहीच हरकत नाही. या सर्व गोष्टी पाहता डिजिटल मार्केटिंग या युगात आपले स्थान निर्माण करत आहे.
लोक त्यांच्या सोयीनुसार इंटरनेटद्वारे त्यांच्या आवडीच्या आणि आवश्यक वस्तू सहज मिळवू शकतात. आता लोक मार्केटमध्ये जाणे टाळतात, अशा परिस्थितीत डिजिटल मार्केटिंगमुळे व्यवसायाला आपली उत्पादने आणि सेवा लोकांपर्यंत पोहोचण्यास मदत होते. डिजिटल मार्केटिंगमुळे एकाच वस्तूचे अनेक रूपे अल्पावधीत दाखवता येतात आणि ग्राहक त्याला आवडेल तो उपभोग लगेच घेऊ शकतो. याद्वारे ग्राहकाला वस्तूप्रमाणे बाजारात जाण्यासाठी, येण्या-जाण्यासाठी लागणारा वेळ वाचतो.
सध्याच्या काळात ते आवश्यक झाले आहे. व्यापाऱ्यांनाही व्यवसायात मदत मिळत आहे. तो कमी वेळात अधिक लोकांशी कनेक्ट होऊ शकतो आणि त्याच्या उत्पादनाची वैशिष्ट्ये ग्राहकांपर्यंत पोहोचवू शकतो.
सध्याच्या काळात डिजिटल मार्केटिंगची मागणी आहे Future of Digital Marketing in Marathi
बदल हा जीवनाचा नियम आहे, हे तुम्हा सर्वांना माहीत आहे. पूर्वीच्या काळात आणि आजच्या आयुष्यात किती बदल झाले आहेत आणि आजचे युग इंटरनेटचे आहे. आज प्रत्येक जातीचे लोक इंटरनेटशी जोडले गेले आहेत, या सर्वांमुळे सर्व लोकांना एका ठिकाणी एकत्र करणे सोपे आहे जे पूर्वीच्या काळात शक्य नव्हते. इंटरनेटच्या माध्यमातून आपण सर्व व्यापारी आणि ग्राहक यांच्यात संबंध प्रस्थापित करू शकतो.
सध्याच्या काळात डिजिटल मार्केटिंगची मागणी मोठ्या प्रमाणात दिसून येत आहे. जो व्यापारी आपला माल बनवत असतो, तो सहज ग्राहकापर्यंत पोहोचवत असतो. यामुळे डिजिटल व्यवसायाला चालना मिळते.
पूर्वी मला जाहिरातींचा सहारा घ्यावा लागला. ग्राहक बघायचा, मग आवडायचा, मग तो विकत घेई. पण आता वस्तू थेट ग्राहकांना पाठवता येणार आहेत. प्रत्येक व्यक्ती गुगल, फेसबुक, यूट्यूब इत्यादी वापरत आहे, ज्याद्वारे व्यापारी आपले उत्पादन ग्राहकांना दाखवतो. हा व्यवसाय सर्वांसाठी – व्यापारी आणि ग्राहकांनाही उपलब्ध आहे.
प्रत्येक व्यक्तीला प्रत्येक उपयोगाची वस्तू कोणत्याही प्रयत्नाशिवाय सहज मिळते. व्यापार्‍याने वृत्तपत्र, पोस्टर किंवा जाहिरातींचा अवलंब करावा असा विचार करण्याची गरज नाही. सर्वांच्या सोयीचा विचार करून त्याची मागणी केली जात आहे. लोकांचा विश्वासही डिजिटल मार्केटकडे वळत आहे. एका व्यावसायिकासाठी ही आनंदाची बाब आहे. एक म्हण आहे “तुम्ही जे पाहता ते विकते” – डिजिटल मार्केट हे याचे उत्तम उदाहरण आहे.
डिजिटल मार्केटिंगचे प्रकार Types of Digital Marketing in Marathi
सर्वप्रथम, आम्ही तुम्हाला सांगतो की डिजिटल मार्केटिंग करण्यासाठी ‘इंटरनेट’ हे एकमेव साधन आहे. इंटरनेटवरच वेगवेगळ्या वेबसाइट्सच्या माध्यमातून आपण डिजिटल मार्केटिंग करू शकतो. आम्ही तुम्हाला त्याचे काही प्रकार सांगणार आहोत –
(i) शोध इंजिन ऑप्टिमायझेशन किंवा SEO
हे एक तांत्रिक माध्यम आहे जे आपल्या वेबसाइटला शोध इंजिन परिणामांच्या शीर्षस्थानी ठेवते, ज्यामुळे अभ्यागतांची संख्या वाढते. यासाठी, आम्हाला आमची वेबसाइट कीवर्ड आणि SEO मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार बनवावी लागेल.
(ii) सोशल मीडिया (Social Media)
सोशल मीडिया अनेक वेबसाइट्सचा बनलेला आहे – जसे की Facebook, Twitter, Instagram, LinkedIn, इ. सोशल मीडियाच्या माध्यमातून माणूस आपले विचार हजारो लोकांसमोर मांडू शकतो. तुम्हाला सोशल मीडियाची चांगली माहिती आहे. जेव्हा आपण या साइटला भेट देतो तेव्हा काही अंतराने आपल्याला त्यावर जाहिराती दिसतात, हे जाहिरातीचे प्रभावी आणि प्रभावी माध्यम आहे.
(iii) ईमेल विपणन (Email Marketing)
ई-मेल मार्केटिंग ही कोणतीही कंपनी आपली उत्पादने ई-मेलद्वारे वितरित करते. ईमेल मार्केटिंग प्रत्येक कंपनीसाठी प्रत्येक प्रकारे आवश्यक आहे कारण कोणतीही कंपनी ग्राहकांना वेळेवर नवीन ऑफर आणि सवलत देते, ज्यासाठी ईमेल विपणन हा एक सोपा मार्ग आहे.
(iv) YouTube चॅनेल (YouTube Channel)
सोशल मीडिया हे एक असे माध्यम आहे ज्यामध्ये निर्मात्याला त्याची उत्पादने थेट लोकांपर्यंत पोहोचवावी लागतात. यावर लोक आपली प्रतिक्रियाही व्यक्त करू शकतात. हे असे माध्यम आहे जिथे अनेक लोकांची गर्दी असते किंवा फक्त असे म्हणा की मोठ्या संख्येने वापरकर्ते/प्रेक्षक YouTube वर राहतात. व्हिडिओ बनवून तुमचे उत्पादन लोकांसमोर दाखवण्याचे हे एक सुलभ आणि लोकप्रिय माध्यम आहे.
(v) अफिलिएट मार्केटिंग (Affiliate Marketing)
वेबसाइट्स, ब्लॉग्स किंवा लिंक्स द्वारे उत्पादनांच्या जाहिरातीद्वारे मिळणारा मोबदला म्हणजे एफिलिएट मार्केटिंग. या अंतर्गत, तुम्ही तुमची लिंक तयार करा आणि तुमचे उत्पादन त्या लिंकवर टाका. जेव्हा एखादा ग्राहक त्या लिंकवर क्लिक करून तुमचे उत्पादन खरेदी करतो तेव्हा तुम्हाला त्यावर पैसे मिळतात.
(vi) पे प्रति क्लिक जाहिरात किंवा PPC marketing
ज्या जाहिरातीसाठी तुम्हाला ती पाहण्यासाठी पैसे द्यावे लागतात त्याला पे पर क्लिक जाहिरात असे म्हणतात. त्याच्या नावाप्रमाणे, त्यावर क्लिक करताच पैसे कापले जातात. हे सर्व प्रकारच्या जाहिरातींसाठी आहे. या जाहिराती मधेच येत राहतात. या जाहिराती कोणी पाहिल्या तर पैसे कापले जातात. हा देखील एक प्रकारचा डिजिटल मार्केटिंग आहे.
(vii) अॅप्स मार्केटिंग (Apps Marketing)
अॅप्स मार्केटिंग म्हणजे इंटरनेटवर विविध अॅप्स तयार करून लोकांपर्यंत पोहोचवणे आणि त्यावर आपल्या उत्पादनाची जाहिरात करणे. डिजिटल मार्केटिंगचा हा एक चांगला मार्ग आहे. आजकाल मोठ्या प्रमाणात लोक स्मार्ट फोन वापरत आहेत. मोठमोठ्या कंपन्या स्वतःचे अॅप बनवतात आणि अॅप्स लोकांपर्यंत पोहोचवतात.
आम्ही तुम्हाला डिजिटल मार्केटिंगच्या उपयुक्ततेबद्दल सांगत आहोत –
(i) तुम्ही तुमच्या वेबसाइटवर एक ब्रोशर तयार करू शकता आणि लोकांच्या लेटर बॉक्सवर तुमच्या उत्पादनाची जाहिरात पाठवू शकता. किती लोक तुमच्यावर लक्ष ठेवत आहेत हे देखील कळू शकते.
(ii) वेबसाइट ट्रॅफिक – कोणत्या वेबसाइटवर अभ्यागतांची सर्वात जास्त गर्दी आहे – प्रथम तुम्हाला हे माहित आहे, नंतर त्या वेबसाइटवर तुमची जाहिरात टाका जेणेकरून अधिक लोक तुम्हाला पाहू शकतील.
(iii) विशेषता मॉडेलिंग – याद्वारे आपण शोधू शकतो की लोक कोणत्या उत्पादनात रस घेत आहेत किंवा ते आजकाल कोणत्या जाहिराती पाहत आहेत. यासाठी, विशेष उपकरणे वापरावी लागतील जी विशिष्ट तंत्रज्ञानाद्वारे केली जाऊ शकतात आणि आपण आपल्या ग्राहकांच्या कृतींवर, म्हणजे त्यांचे हित यावर लक्ष ठेवू शकतो.
तुम्ही तुमच्या ग्राहकांशी कसे कनेक्ट आहात हे महत्त्वाचे आहे. त्यांच्या गरजेबरोबरच निवडीकडेही लक्ष द्यावे, हा व्यवसाय करून वाढू शकते.
त्यांचा तुमच्यावरील विश्वासही खूप महत्त्वाचा आहे, ती जाहिरात पाहिल्यानंतर तुमचे उत्पादन घेण्यास अजिबात संकोच करू नका, ते लगेच घ्या. त्यांचा विश्वास तुम्हाला द्यावा लागेल. ग्राहकाला खात्री देणे ही तुमची जबाबदारी आहे. जर एखाद्याला वस्तू आवडत नसेल, तर ईबुक तुम्हाला मदत करू शकते जेणेकरून तो बदलण्यासाठी त्याचा संदेश तुम्हाला पाठवू शकेल.
