प्रवासी भारतीय दिवस | Pravasi Bharatiya Divas

प्रवासी भारतीय दिवस |प्रवासी भारतीय दिवस | Pravasi Bharatiya Divas

Pravasi Bharatiya Divas प्रवासी भारतीय दिस हा भारत सरकारने भारतीय डायस्पोरा यांना समर्पित केलेला दिवस आहे. हा दिवस दरवर्षी 9 जानेवारी रोजी साजरा केला जातो, हा दिवस परदेशातील भारतीय लोक त्यांच्या कठोर परिश्रम आणि समर्पणाने भारताचे नाव वाढवण्यासाठी साजरा करतात. या दिवशी महात्मा गांधी दक्षिण आफ्रिकेतून भारतात परतले आणि त्यांनी भारतीय स्वातंत्र्यलढ्याचे नेतृत्व स्वीकारले.

हा दिवस परदेशातील भारतीयांनी भारताच्या विकासात दिलेले योगदान दर्शवितो कारण त्यांनी आपल्या कार्यातून केवळ परदेशात भारताचा नावलौकिकच मिळवला नाही तर भारतीय अर्थव्यवस्था मजबूत करण्यातही त्यांनी महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे.

प्रवासी भारतीय दिवस 2021 Pravasi Bharatiya Divas 2021 in Marathi

यावर्षी 16 वे प्रवासी भारतीय दिवस अधिवेशन साजरा करण्यात आला. हा कार्यक्रम 9 जानेवारी 2021 (शनिवार) रोजी आयोजित करण्यात आला होता. प्रवासी भारतीय दिवस 2021 ची थीम “आत्मनिर्भर भारतासाठी योगदान” होती.

प्रवासी भारतीय दिवस 2020 विशेष

प्रवासी भारतीय दिवसाच्या शेवटच्या दिवशी राष्ट्रपती राम नाथ कोविंद यांच्या हस्ते परदेशात राहणाऱ्या 30 परदेशी भारतीयांना प्रवासी भारतीय सन्मान देऊन सन्मानित करण्यात आले.

प्रवासी भारतीय दिवस का साजरा करायचा? Why celebrate Pravasi Bharatiya Divas In Marathi

प्रवासी भारतीय दिवस भारतीय डायस्पोराच्या सन्मानार्थ साजरा केला जातो. ज्यांनी आपल्या समर्पणाने आणि परिश्रमाने परदेशात भारतीय संस्कृतीचा झेंडा रोवला आणि आपल्या देशाची मान उंचावली. 2003 पासून प्रवासी भारतीय दिवस साजरा करण्यास सुरुवात झाली. ९ जानेवारी हा दिवस साजरा करण्यामागे एक ऐतिहासिक कारण आहे कारण महात्मा गांधी दक्षिण आफ्रिकेतून भारतात परतले होते.

त्यामुळेच हा दिवस ९ जानेवारीला साजरा केला जातो. प्रवासी भारतीय दिवस साजरा करण्याची सूचना सर्वप्रथम कै.लक्ष्मी माळ यांनी सरकारला दिली होती. त्यांचा असा विश्वास होता की भारताच्या प्रगतीत भारतीय नागरिकांप्रमाणेच भारतीय डायस्पोरा आहेत आणि त्यांना योग्य सन्मान देऊन आपण भारताच्या प्रगतीला वेगवान गती देऊ शकतो.

प्रवासी भारतीय दिवसाचे कार्यक्रम Pravasi Bharatiya Divas program In Marathi

प्रवासी भारतीय दिवसानिमित्त अनेक कार्यक्रम आयोजित केले जातात. मुख्यतः हा कार्यक्रम परराष्ट्र मंत्रालयातर्फे आयोजित केला जातो, ज्यामध्ये सांस्कृतिक कार्यक्रम, भाषणे, पारितोषिक वितरण यांसारखे कार्यक्रम प्रमुख असतात. प्रवासी भारतीय दिवसावरील हे कार्यक्रम या उत्सवाच्या वैभवात आणखी भर घालतात. या दिवशी, भारत सरकारकडून या कार्यक्रमाचे प्रमुख पाहुणे म्हणून एका महत्त्वाच्या भारतीय प्रवासीला आमंत्रित केले जाते, ज्यांनी आपल्या कार्याद्वारे भारताचे नाव रोशन केले आहे.

यानंतर, भारतीय डायस्पोराच्या कामगिरीवर चर्चा केली जाते तसेच त्यांच्या समस्या आणि समस्यांवर देखील चर्चा केली जाते आणि त्यावर मात करण्यासाठी प्रयत्न केले जातात. या काळात अनिवासी भारतीयांना तंत्रज्ञान आणि उद्योग वाढवण्यासाठी भारतात गुंतवणूक करण्यास प्रोत्साहित केले जाते. भारतात गुंतवणूक करणार्‍या परदेशी लोकांसाठी भारत सरकारकडून अनेक योजना चालवल्या जातात, जेणेकरून ते भारतात व्यवसाय आणि उद्योग सहज प्रस्थापित करू शकतील.

प्रवासी भारतीय दिवस कसा साजरा केला जातो? Which Place Pravasi Bharatiya Divas has been celebrated In Marathi

प्रवासी भारतीय दिवस साजरा करण्याची स्वतःची खास पद्धत आहे. सर्वप्रथम पंतप्रधानांच्या हस्ते दीपप्रज्वलन करून या कार्यक्रमाचे उद्घाटन करण्यात येते. यानंतर प्रमुख पाहुणे, पंतप्रधान आणि माननीय व्यक्ती आपली जागा घेतात. या कामांनंतर या दिवसाच्या उत्सवात विविध प्रकारची भाषणे, रंगारंग आणि सांस्कृतिक कार्यक्रम सादर केले जातात आणि या सगळ्याच्या शेवटी परदेशात भारताचे नाव उंचावेल यासाठी भारतीय प्रवासींना राष्ट्रपतींच्या हस्ते पुरस्कार देऊन सन्मानित केले जाते.

आतापर्यंत या ठिकाणी प्रवासी भारतीय दिवस साजरा करण्यात आला आहे

  • 2003 मध्ये पहिला प्रवासी भारतीय दिवस नवी दिल्ली येथे आयोजित करण्यात आला होता.
  • 2004 मध्ये दुसरा प्रवासी भारतीय दिवस नवी दिल्ली येथे आयोजित करण्यात आला होता.
  • 2005 मध्ये मुंबईत तिसऱ्या प्रवासी भारतीय दिवसाचे आयोजन करण्यात आले होते.
  • 2006 मध्ये, चौथा प्रवासी दिवस भारतीय हैदराबाद येथे आयोजित करण्यात आला होता.
  • 2007 मध्ये, नवी दिल्ली येथे पाचव्या प्रवासी भारतीय दिवसाचे आयोजन करण्यात आले होते.
  • 2008 मध्ये, 6 वा प्रवासी भारतीय दिवस नवी दिल्ली येथे आयोजित करण्यात आला होता.
  • 2009 मध्ये चेन्नई येथे सातव्या प्रवासी भारतीय दिवसाचे आयोजन करण्यात आले होते.
  • 2010 मध्ये, 8 वा प्रवासी भारतीय दिवस नवी दिल्ली येथे आयोजित करण्यात आला होता.
  • 2011 मध्ये, नवी दिल्ली येथे नवव्या प्रवासी भारतीय दिवसाचे आयोजन करण्यात आले होते.
  • 2012 मध्ये जयपूरमध्ये दहावा प्रवासी भारतीय दिवस आयोजित करण्यात आला होता.
  • 2013 मध्ये, केरळमध्ये अकराव्या प्रवासी भारतीय दिवसाचे आयोजन करण्यात आले होते.
  • 2014 मध्ये, 12 वा प्रवासी भारतीय दिवस नवी दिल्ली येथे आयोजित करण्यात आला होता.
  • 2015 मध्ये, गांधीनगरमध्ये तेराव्या प्रवासी भारतीय दिवसाचे आयोजन करण्यात आले होते.
  • 2017 मध्ये, चौदावा प्रवासी भारतीय दिवस बंगळुरू येथे आयोजित करण्यात आला होता.
  • 2018 मध्ये, 15 वा प्रवासी भारतीय दिवस मरीना बे सँड्स, सिंगापूर येथे आयोजित करण्यात आला होता.
  • 2019 मध्ये, वाराणसीमध्ये सोळाव्या प्रवासी भारतीय दिवसाचे आयोजन करण्यात आले होते.
  • 2020 मध्ये, सतरावा प्रवासी भारतीय दिवस नवी दिल्ली येथे आयोजित करण्यात आला होता.
  • 2021 मध्ये, नवी दिल्ली येथे अठराव्या प्रवासी भारतीय दिवसाचे आयोजन करण्यात आले होते.

आतापर्यंत आयोजित प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे The chief guest of the Pravasi Bharatiya Divas organized so far in Marathi

  • 2003 मध्ये, मॉरिशसचे पंतप्रधान सर अनेरुदजगुनाथ हे प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2004 मध्ये, गयानाचे अध्यक्ष, श्री भरत जगदेव हे प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2005 मध्ये, सुरीनामचे उपाध्यक्ष जे.आर. अजोधिया हे प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2006 मध्ये, श्री अहमदकथराडा, दक्षिण आफ्रिकेचे राजकीय कार्यकर्ते आणि नेल्सन मंडेला यांचे समकालीन, प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2007 मध्ये सिंगापूरचे प्रख्यात प्रा. s जयकुमार हे प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2008 मध्ये, मॉरिशसचे पंतप्रधान डॉ नवीनचंद्ररामगुलाम हे प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2009 मध्ये, सुरीनामचे उपाध्यक्ष, डॉ. रामादिन सरदोजे हे प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2010 मध्ये, युनायटेड किंगडमचे नागरिक आणि अल्फाहॉस्पिटल ग्रुपचे अध्यक्ष डॉ खलीलहमीद हे प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2011 मध्ये, न्यूझीलंडचे गव्हर्नर जनरल सर आनंद सत्यानंद हे प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2012 मध्ये, श्रीमती कमला प्रसाद बिसनर, त्रिदिनदावतोबागोकीच्या नागरिक, प्रवासी भारतीय दिवसाच्या प्रमुख पाहुण्या होत्या.
  • 2013 मध्ये, मॉरिशसचे अध्यक्ष, श्री राजकेश्वरपुर्याग हे प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2014 मध्ये, मलेशियाचे पर्यावरण आणि नैसर्गिक संसाधने मंत्री दातो श्री जी. पलेनीवाल हे प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2015 मध्ये, गयानाचे नागरिक आणि कॉर्पोरेट रिपब्लिक ऑफ गयानाचे अध्यक्ष श्री डोनाल्डरवींद्रनाथरामोतर हे प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2017 मध्ये, पोर्तुगीज पंतप्रधान अँटोनियो कोस्टा प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2019 मध्ये आयोजित 15 व्या प्रवासी भारतीय दिवसाचे प्रमुख पाहुणे मॉरिशसचे पंतप्रधान प्रविंद कुमार जगुनाथ होते.
  • 2020 मध्ये, सुरीनाम प्रजासत्ताकचे अध्यक्ष चंद्रिका प्रसाद संतोखी हे प्रमुख पाहुणे होते.
  • 2021 मध्ये प्रमुख पाहुणे: सुरीनामचे अध्यक्ष चंद्रिका प्रसाद संतोखी होते.

प्रवासी भारतीय दिवस थीम

कोणत्याही कार्यक्रमाची किंवा कार्यक्रमाची थीम हा त्याचा सर्वात महत्त्वाचा दुवा असतो, त्या कार्यक्रमाचे किंवा कार्यक्रमाचे महत्त्व आणि उद्देश लोकांना समजावून सांगणारी घोषणा असते. इव्हेंटमध्ये थीम असणे देखील खूप महत्वाचे आहे कारण बहुतेक लोक कार्यक्रमाचा दिवस विसरतात परंतु त्याची थीम बर्याच काळासाठी लक्षात ठेवतात. त्याचप्रमाणे प्रवासी भारतीय दिवसाच्या थीमद्वारे या दिवसाचे महत्त्व आपल्याला समजावे आणि आपल्या देशाच्या प्रगतीत अनिवासी भारतीयांचाही मोठा वाटा आहे याची जाणीव करून देण्याचा प्रयत्न केला जातो.

प्रवासी भारतीय दिवसाच्या मागील वर्षांच्या थीम The previous year’s theme of Pravasi Bharatiya Divas

  • 2008 – डायस्पोराशी कनेक्ट व्हा, ग्रो (डायस्पोरा गुंतवणे: पुढे जाण्याचा मार्ग)
  • 2011 – ग्लोबल इंडियन्सशी कनेक्ट व्हा (जागतिक भारतीयांना गुंतवणे)
  • 2012 – जागतिक भारतीय – सर्वसमावेशक वाढ (जागतिक भारतीय – सर्वसमावेशक वाढ)
  • 2015 – अपना भारत अपना गौरव (पिढ्यांमध्‍ये जोडणारा)
  • 2019 – नवीन भारताच्या उभारणीत भारतीय डायस्पोराची भूमिका (नव्या भारताच्या उभारणीत भारतीय डायस्पोराची भूमिका)
  • 2021 – भारतीय प्रवासी दिवस 2021 ची थीम – “आत्मनिर्भर भारतासाठी योगदान” (आत्मनिर्भर भारतासाठी योगदान)
  • प्रवासी भारतीय दिवसाची गरज

प्रवासी भारतीय दिवस हा दिवस आपल्यासाठी खूप महत्त्वाचा आहे कारण हा दिवस आपल्याला भारताच्या विकासात परदेशी नागरिकांच्या योगदानाची आठवण करून देतो. ज्यांनी आपल्या परिश्रमाने परदेशात भारताचे नाव तर उंचावलेच, पण भारताच्या आर्थिक प्रगतीतही महत्त्वाचे योगदान दिले. भारतातील प्रवासी नागरिक परदेशात स्थायिक झाले असले तरी त्यांनी आजही आपली संस्कृती आणि सभ्यता अंगीकारली आहे आणि प्रत्येक कठीण प्रसंगी भारताच्या पाठीशी उभे आहेत. नैसर्गिक आपत्ती असो किंवा आर्थिक किंवा राजकीय संकट असो, अनिवासी भारतीयांनी भारताला सर्व प्रकारे मदत करण्याचा प्रयत्न केला आणि भारताच्या एकता आणि अखंडतेसाठी त्यांच्या राहत्या देशात भारताच्या बाजूने आवाज उठवला.

प्रवासी भारतीय दिवस हा कार्यक्रम 2003 पासून मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जात आहे त्यांच्या मूळ निवासस्थानाशी असलेली ओढ आणि भारताच्या प्रगतीत त्यांनी दिलेल्या योगदानामुळे.

प्रवासी भारतीय दिवस साजरा करण्याची कारणे Reasons to celebrate Pravasi Bharatiya Divas

2016 मध्ये प्रकाशित झालेल्या आकडेवारीनुसार, सुमारे 31 दशलक्ष भारतीय प्रवासी परदेशात राहतात, त्यापैकी सुमारे 18 दशलक्ष भारतीय वंशाचे स्थलांतरित आहेत आणि 13 दशलक्ष अनिवासी भारतीय आहेत जे जगातील 146 देशांमध्ये पसरलेले आहेत. त्यांच्या कठोर परिश्रम आणि समर्पणामुळे, भारतीय डायस्पोरा परदेशात एक आदर्श अल्पसंख्याक नागरिक म्हणून ओळखला जातो. या मेहनतीमुळे आज ते परदेशात अनेक उच्च पदांवर कार्यरत आहेत, जे प्रत्येक कठीण परिस्थितीत भारताची बाजू घेतात.

भारतीय डायस्पोरा भारत सोडून गेला तरी त्यांनी आपली संस्कृती सोडली नाही आणि ते जिथे गेले तिथे तिचा प्रचार केला. ज्याने परदेशातील लोकांना भारतीय संस्कृतीबद्दल चांगले जाणून घेण्यास मदत केली. याशिवाय त्यांनी पाठवलेला पैसाही भारतीय अर्थव्यवस्था मजबूत करतो, या आकडेवारीनुसार परदेशात राहणारे भारतीय, परदेशात काम करणाऱ्या अनिवासी भारतीयांसह मजूरही आहेत. त्यांच्याकडून दरवर्षी 69 अब्ज डॉलर्सची रक्कम भारतात पाठवली जाते, जी कर्मिटन्सच्या बाबतीत संपूर्ण जगात सर्वाधिक आहे.

ज्याप्रमाणे भारतातील महान डायस्पोरापैकी एक, महात्मा गांधी दक्षिण आफ्रिकेतून भारतात परत आले आणि भारताच्या स्वातंत्र्याचे नेतृत्व केले, आपल्याला स्वातंत्र्य मिळवून दिले, त्याचप्रमाणे परदेशात स्थायिक झालेल्या भारतीयांच्या विकासातील योगदानाचे निरीक्षण करून प्रवासी भारतीय दिवस साजरा केला जातो. भारताचा. हा कार्यक्रम मोठ्या प्रमाणावर आणि थाटामाटात साजरा केला जातो.

प्रवासी भारतीय सन्मान Pravasi Bharatiya Sanman

प्रवासी भारतीय दिवसाच्या दिवशी, प्रवासी भारतीय दिवस, प्रवासी भारतीय दिवसाच्या दिवशी प्रवासी भारतीय सन्मानाने सन्मानित केले जाते. याची सुरुवात 2003 मध्ये झाली होती, हा पुरस्कार परदेशी भारतीयांना दिला जातो ज्यांनी त्यांच्या कार्यक्षेत्रात उत्कृष्ट कार्य केले आहे. हा सन्मान भारताच्या राष्ट्रपतींच्या हस्ते परदेशातील नागरिकांना दिला जातो. आतापर्यंत 136 जणांना हा पुरस्कार देण्यात आला आहे.

Also read:-

Leave a Comment