किती महासागर आहेत? आणि त्यांची नावे? Jagat Kiti Mahasagar Ahe? Aani Tayanche Nave
Oceans in the world & details संपूर्ण पृथ्वीवर एकमेकांशी जोडलेला जागतिक महासागर आहे, पृथ्वीवरील सर्व भू-लोकांना वेढलेल्या पाण्याचा हा विशाल महासागर ऐतिहासिक, भौगोलिक आणि सांस्कृतिक घटकांच्या आधारे वेगवेगळ्या नावांमध्ये विभागला गेला आहे.
जगातील महासागरांची संख्या आपल्या दृष्टिकोनावर अवलंबून असते, कालांतराने जगातील महासागरांचे नाव विकसित झाले. आपल्याला आधीच माहित आहे की पृथ्वीचा 71% भाग त्या सर्व पाण्यात आहे ज्याला आपण महासागर म्हणतो.
चला तर मग तुमचा प्रश्न विचारूया, जगात किती महासागर आहेत? आणि त्या सर्व महासागरांची नावे काय आहेत? याचे उत्तर जाणून घ्या, म्हणून हा लेख पूर्णपणे वाचा, तुम्हाला जगातील सर्व महासागरांबद्दल बरेच काही शिकायला मिळेल.
किती महासागर आहेत? आणि त्यांची नावे Oceans in the world & detalis
जगात एकच महासागर असला, तरी भौगोलिक स्थितीमुळे महासागराचे ५ भाग झाले आहेत, त्यामुळे सध्या संपूर्ण जगात ५ महासागर आहेत.
- प्रशांत महासागर
- अटलांटिक महासागर
- हिंदी महासागर
- आर्क्टिक महासागर
- अंटार्क्टिक महासागर
चला तर मग आता या सर्व महासागरांबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.
1.पॅसिफिक महासागर Pacific Ocean
“पॅसिफिक” या शब्दाचा अर्थ शांततापूर्ण आहे, पॅसिफिक महासागराला त्याचे नाव एक्सप्लोरर फर्डिनांड मॅगेलन यांच्याकडून मिळाले आहे. त्याने समुद्राला “मार प्रशांत” म्हटले, ज्याचा अर्थ शांत समुद्र असा होतो.
पॅसिफिक महासागर सुमारे 10 दशलक्ष चौरस किलोमीटर क्षेत्र व्यापतो आणि जगातील सर्वात मोठा महासागर आहे.
प्रशांत महासागर बद्दल तथ्य
- पॅसिफिक महासागर हा ग्रहावरील सर्वात मोठा महासागर आहे, जो पृथ्वीच्या पृष्ठभागाच्या 30% पेक्षा जास्त भाग व्यापतो. ते इतके मोठे आहे की ते जगातील सर्व खंडांच्या भूभागापेक्षा मोठे आहे.
- पॅसिफिक महासागर हा सर्वात खोल महासागर देखील आहे, ज्यामध्ये मारियाना ट्रेंचमधील चॅलेंजर डीपसह अत्यंत खोल खंदक आहेत.
- प्रशांत महासागरात तापमान भिन्न असते, विषुववृत्ताजवळील पाण्याचे तापमान उबदार असते आणि ध्रुवाजवळ गोठणबिंदूपर्यंत पोहोचते.
- पॅसिफिक महासागर हे जगातील बहुतेक बेटांचे घर आहे – पॅसिफिकमध्ये हवाईसह 25,000 पेक्षा जास्त बेटे आहेत.
- पॅसिफिक महासागरात ग्रेट बॅरियर रीफ देखील आहे, म्हणजे रीफ जी जगातील सर्वात मोठी रीफ आहे आणि 1,429 मैल लांब आहे. हा महत्त्वाचा परिसर आता जागतिक वारसा स्थळ म्हणून संरक्षित आहे.
- पॅसिफिक महासागरातील सागरी प्रदूषण गेल्या 40 वर्षांमध्ये 100 पटीने वाढले आहे, प्रदूषण हे प्रशांत महासागराच्या ईशान्य भागात सर्वाधिक प्रचलित आहे. जलप्रदूषणासाठी मुख्य दोषी म्हणजे प्लास्टिकचे छोटे तुकडे जे पाण्यात तरंगतात, आजूबाजूचे वातावरण प्रदूषित करतात आणि वन्यजीवांना धोका देतात.
2.अटलांटिक महासागर Atlantic Ocean
अटलांटिक महासागर हे शतकानुशतके व्यापार आणि प्रवासाचे प्रमुख केंद्र आहे, आर्क्टिक सर्कलपासून अंटार्क्टिकापर्यंत पसरलेले आहे, पश्चिमेला अमेरिका आणि पूर्वेला युरोप आणि आफ्रिका यांच्या सीमेवर आहे.
85 दशलक्ष चौरस किलोमीटरमध्ये पसरलेला अटलांटिक महासागर हा पृथ्वीवरील दुसरा सर्वात मोठा महासागर आहे. हे पृथ्वीच्या सुमारे 20% व्यापते.
शास्त्रज्ञ आणि भूगोलशास्त्रज्ञांनी अटलांटिकला उत्तर आणि दक्षिणेच्या संदर्भात मोठ्या प्रमाणात वेगळे केले आहे, उत्तर अटलांटिक आणि दक्षिण अटलांटिक प्रत्येकामध्ये भिन्न सागरी प्रवाह आहेत जे जगभरातील हवामानावर प्रभाव टाकतात.
अटलांटिक महासागर बद्दल तथ्य
- विमानाने पार केलेला पहिला महासागर अटलांटिक महासागर होता, तो जहाजाने पार केलेला पहिला महासागर देखील होता.
- 1850 च्या दशकात प्रवाशांसह अटलांटिक महासागर पार करणारे बोर्डर हे पहिले जहाज होते.
- अटलांटिक महासागर ओलांडून एकट्याने उड्डाण करणारी पहिली महिला 1928 मध्ये अमेलिया इअरहार्ट होती.
- बेट ग्रीनलँड हे जगातील सर्वात मोठे बेट आहे आणि ते अटलांटिक महासागरात आहे.
- अटलांटिक महासागराचा आकार युनायटेड स्टेट्सच्या 6.5 पट आहे.
- अटलांटिक महासागरातील उबदार गल्फ प्रवाहामुळे, उत्तर युरोपमधील बंदरे सामान्यतः बर्फमुक्त ठेवली जातात.
- अटलांटिक महासागर हे जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचे सर्वात मोठे बॅरियर रीफ, मेक्सिकोच्या किनार्‍यावरील कॅनकुन रीफचे घर आहे. ऑस्ट्रेलियाच्या किनाऱ्यावरील ग्रेट बॅरियर रीफ सर्वात मोठा आहे.
3.हिंदी महासागर Indian Ocean
हिंद महासागर हा जगातील महासागर विभागांपैकी तिसरा सर्वात मोठा आहे, ज्याने पृथ्वीच्या पृष्ठभागावरील 70 दशलक्ष चौरस किलोमीटर किंवा 19.8% पाणी व्यापलेले आहे.
याच्या उत्तरेला आशिया, पश्चिमेला आफ्रिका आणि पूर्वेला ऑस्ट्रेलिया आणि दक्षिणेला दक्षिण महासागर किंवा अंटार्क्टिका आहे. हिंद महासागराच्या उगमस्थानाबरोबरच अरबी समुद्र, लक्षादिव समुद्र, सोमाली समुद्र, बंगालचा उपसागर आणि अंदमान समुद्र यासारखे काही मोठे सीमांत किंवा प्रादेशिक समुद्र आहेत.
हिंदी महासागर तथ्ये
- हिंदी महासागराची सरासरी खोली १२,२७३ फूट आहे.
- हिंदी महासागराचा सर्वात खोल भाग जावा खंदक 23,596 फूट आहे.
- हिंदी महासागराची एकूण किनारपट्टी ६६,५२५ किलोमीटर (४१,३३७ मैल) आहे.
- हिंदी महासागराला पाच प्रमुख महासागरांपैकी तिसरा सर्वात मोठा किनारा आहे.
- हिंद महासागरातील तापमानाची श्रेणी ६६ ते ८२ °F च्या दरम्यान आहे.
- हिंदी महासागर हा पाच प्रमुख महासागरांपैकी सर्वात उष्ण आहे.
- हिंद महासागराच्या उष्ण तापमानामुळे बाष्पीभवनाचा वेग अधिक वाढतो.
- हिंद महासागरात सापडलेल्या नैसर्गिक संसाधनांमध्ये तेल, वायू, मासे आणि विविध खनिजे यांचा समावेश होतो.
- हिंदी महासागरात जावा खंदक आणि मकरन खंदक हे दोनच खंदक ज्ञात आहेत.
- 2004 च्या सुमात्रा-अंदमान भूकंपाचा केंद्रबिंदू हिंद महासागर होता, ही घटना 2004 मध्ये हिंदी महासागरातील त्सुनामीला कारणीभूत ठरली आणि 220,000 हून अधिक लोक मारले गेले.
- मित्र राष्ट्र आणि अक्ष नौदलाने दुसऱ्या महायुद्धात हिंदी महासागरात अनेक नौदल लढाया केल्या.
4.आर्क्टिक महासागर Arctic Ocean
आर्क्टिक महासागर हा जगातील पाच प्रमुख महासागरांपैकी सर्वात लहान आणि उथळ आहे. हे सुमारे 15 दशलक्ष चौरस किलोमीटर क्षेत्र व्यापते आणि सर्व महासागरांमध्ये सर्वात थंड असल्याचे देखील म्हटले जाते.
इंटरनॅशनल हायड्रोग्राफिक ऑर्गनायझेशन (IHO) त्याला महासागर म्हणून ओळखते, जरी काही समुद्रशास्त्रज्ञ त्याला आर्क्टिक भूमध्य समुद्र म्हणतात. याचे अंदाजे वर्णन अटलांटिक महासागराचे मुख असे केले जाते.
आर्क्टिक महासागरामध्ये उत्तर गोलार्धाच्या मध्यभागी असलेल्या उत्तर ध्रुव प्रदेशाचा समावेश होतो आणि दक्षिणेस सुमारे 60° N पर्यंत पसरलेला आहे. आर्क्टिक महासागर युरेशिया आणि उत्तर अमेरिकेने वेढलेला आहे आणि सीमा भौगोलिक वैशिष्ट्यांचे पालन करतात. हे मुख्यतः वर्षभर समुद्राच्या बर्फाने झाकलेले असते.
आर्क्टिक महासागर बद्दल तथ्य
- आर्क्टिक महासागरात जगातील समुद्राच्या पाण्यापैकी १.४% पाणी आहे.
- आर्क्टिक महासागर हा पाच महासागरांपैकी सर्वात लहान आहे.
- आर्क्टिक महासागराची सरासरी खोली ३,९५३ फूट आहे.
- आर्क्टिक महासागराचा सर्वात खोल भाग म्हणजे फ्रॅम सामुद्रधुनी 18,210 फूट आहे.
- आर्क्टिक महासागर हा जगातील सर्वात उथळ महासागर आहे.
- आर्क्टिक महासागराची एकूण किनारपट्टी 28,203 मैल आहे.
- आर्क्टिक महासागरात पाचही प्रमुख महासागरांपैकी दुसऱ्या क्रमांकाची सर्वात कमी किनारपट्टी आहे.
- आर्क्टिक महासागराच्या पृष्ठभागाचे तापमान 28.8 °F वर समुद्राच्या पाण्याच्या अतिशीत बिंदूवर आहे.
- आर्क्टिक महासागरात पाचही प्रमुख महासागरांपैकी सर्वात थंड तापमान आहे.
- हिवाळ्याच्या काळात आर्क्टिक महासागर जवळजवळ पूर्णपणे बर्फाने झाकलेला असतो.
- उत्तर ध्रुव, पृथ्वीच्या परिभ्रमणाच्या अक्षाचा सर्वात उत्तरेकडील बिंदू, आर्क्टिक महासागरात आहे.
- ध्रुवीय अस्वल (Ursus maritimus) आर्क्टिक महासागराच्या आसपास राहतात आणि शिकार करतात.
5.अंटार्क्टिक महासागर Antarctic Ocean
दक्षिण महासागर, ज्याला अंटार्क्टिक महासागर किंवा ऑस्ट्रेलियन महासागर असेही म्हणतात, हा पाच प्रमुख महासागर विभागांपैकी दुसरा सर्वात लहान मानला जातो: पॅसिफिक, अटलांटिक आणि हिंदी महासागरांपेक्षा लहान परंतु आर्क्टिक महासागरापेक्षा मोठा.
गेल्या 30 वर्षांत, दक्षिणी महासागर जलद हवामान बदलांच्या अधीन आहे, ज्यामुळे सागरी परिसंस्थांमध्ये बदल होत आहेत. हे 21 दशलक्ष चौरस किलोमीटर क्षेत्रात पसरलेले आहे.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न – FAQ’s
जगात 5 महासागर आहेत.
1.प्रशांत महासागर – Pacific Ocean
2. अटलांटिक महासागर – Atlantic Ocean
3. हिन्द महासागर – Indian Ocean
4. आर्कटिक महासागर – Arctic Ocean
5. अंटार्कटिक महासागर – Antarctic Ocean
पॅसिफिक महासागर हा जगातील सर्वात मोठा महासागर आहे.
आम्हाला आशा आहे की हा लेख वाचल्यानंतर तुम्हाला तुमच्या प्रश्नांची उत्तरे मिळाली असतील जसे की किती महासागर आहेत? महासागर कितने है और महासागर के नाम आणि त्यांचे नाव काय आहे?
जर तुम्हाला हा लेख आवडला असेल, तर तुमच्या मित्रांसोबतही शेअर करा, तुम्ही खाली दिलेल्या कमेंटमध्ये तुमचे विचार आणि सूचना लिहून आम्हाला सांगू शकता.